Titus Brandsma Gemeenschap Amstelveen

13 juli: 15e zondag door het jaar. De kracht van het woord

Inleiding

U allen van harte welkom in deze viering.

We beginnen vandaag aan een hoofdstuk uit het Mattëus evangelie

waarin de gelijkenissen van Jezus verzameld zijn.

Een gelijkenis begint met : Het Koninkrijk van God is als … en dan volgt er een dagelijkse situatie.

Met zo’n situatie zijn wij bekend en daarom gaan die gelijkenissen ook over ons.

De parabel van vandaag gaat over een zaaier die zijn woorden als zaad uitstrooit.

Komt dat zaad goed terecht. Modern gezegd: landen de woorden van Jezus in ons?

Hebben wij een open luisterhouding?

Willen we God en elkaar om ontferming vragen om deze Eucharistie goed te kunnen vieren.

Openingsgebed

Goede God, u hebt uw woorden uitgezaaid op de akker van de wereld.

Mogen wij uw woorden verstaan en begrijpen

zodat zij vruchtbaar worden in ons leven met elkaar.

Moge de kracht van Christus die zich breken en delen liet, in ons werkzaam zijn.

Door Christus onze Heer. Amen.

Gebed over de gaven

Goede God, als teken van onze bereidheid en toewijding

bieden wij u deze gaven van brood en wijn aan.

Moge deze tafelgemeenschap met U en met elkaar

een begin zijn van het gastmaal in het eeuwige leven. Amen.

Slotgebed

Goede God, u hebt ons door woorden geraakt en vernieuwd.

Maak ons tot mensen die vruchten voortbrengen van uw Komend Rijk:

Gerechtigheid, vrede en liefde.

Doe ons zo verlangen naar uw Beloofde Toekomst

dat wij vandaag al willen de vruchten delen die u ons schenkt.

Door Christus onze Heer.

Overweging

Wij gaan vaak achteloos met woorden om. Wij houden vaak geen rekening met hoe een woord op anderen overkomt. Hoe een woord landt in de hoofden en harten van andere mensen. Die achteloosheid praten we goed met: “ ik heb toch recht op vrije meningsuiting”. Dat een woord een eigen kracht heeft vergeten we dan.

Een Arabisch spreekwoord luidt: “Een gesproken woord kun je niet terug halen.

Zelfs niet met een wagen met tien ingespannen paarden”. Een woord werkt wat uit. U moet maar eens bedenken hoe moeilijk het is om excuus aan te bieden.

Omgekeerd: hoe mooi het kan zijn als mensen elkaars tekorten vergeven en die vergeving uitspreken. Woorden zijn daden.

In de bijbel hangen ‘woord’ en ‘daad’ heel nauw samen. “God spreekt en het is”, zegt een psalmvers. God sprak zich uit in zeven scheppingswoorden. Telkens sprak Hij uit dat het goed was. Bij de schepping van de mens sprak Hij uit dat het zeer goed was. De werkelijkheid van vandaag is dat God ons een gave schepping heeft toevertrouwd die wij door ons gedrag zijn gaan tegenspreken. Ons antwoord op Gods Woord is niet zorgvuldig. In het Johannes evangelie lezen we : Gods Woord is mens geworden in Jezus van Nazareth. Jezus is Gods eigen woord. Luisteren wij naar Hem ?

Woorden zijn kostbaar omdat ze niet alleen een werkelijkheid aanduiden, maar ook omdat ze door uitgesproken te worden een nieuwe werkelijkheid scheppen.

U bent allemaal deze kerk komen binnenlopen. Als losse mensen.

Als ik u begroet als zusters en broeders van onze Heer Jezus Christus, worden we daardoor kerk van de Heer, Gods volk onderweg, gemeenschap van gelovigen.

Dat worden we niet als we maar een orgelconcert komen luisteren.

Woorden halen wat uit en vragen daarom om zorgvuldigheid. Maar ook hier:

wij spreken tegen en velen vinden dat het samen kerk zijn niet zo nodig is. Toch blijft het waar dat in de gemeenschap van de kerk Jezus zijn woorden als zaad blijft uitstrooien. Woorden die perspectief bieden aan ons leven; die toekomst openen, Woorden die ons helpen om de goede weg richting Rijk Gods te gaan.

De kostbaarheid van woorden is in de loop der geschiedenis steeds kwetsbaarder geworden. In schriftloze culturen is die samenhang heel sterk.

Woord, daad en zaak vallen samen. Als ik iemand mijn zuster of broeder noem, dan ontvouwt zich een hele wereld van rechten en plichten. Ik neem een hele verantwoordelijkheid op mij zoals zorgplicht. In veel culturen is dit nog zo.

Toen men de verhalen uit de bijbel ging opschrijven, konden ze worden herhaald en verspreid. De band tussen woord en gebaar werd al ietsje losser.

In de middeleeuwen werden door monniken prachtige Bijbelboeken en gebedenboeken geproduceerd door overschrijving. Er waren maar een paar exemplaren van elk boek. Een boek werd met kostbare edelstenen versierd, vooral de Heilige Schrift.

Boeken werden en worden geëerd als Gods eigen woord.

Als Franciscus een stuk papier op de grond zag liggen met woorden er op dan raapte hij het met eerbied op en legde het op het altaar. Hij kon zelf niet lezen en ieder woord kon toch het woord van God zijn.

Toen de boekdrukkunst ontstond kwamen de woorden los van de werkelijkheid die ze beschreven. Verspreiding werd wereldwijd en herhaling werd mogelijk tot in het oneindige. Nu verschijnt de bijbel in pocket edities en in straattaal . “De storie van Mattie “ is het verhaal van Mattëus.

Vandaag gaan onze woorden de wereld over per computer. Onze e mails kunnen gelezen worden door vreemden en door overheden Je kunt alles zeggen en schrijven zonder met het effect ervan rekening te hoeven houden. Wat iets betekent legt de lezer er in. Geschreven woorden zijn vaak krachteloos. De houdbaarheid van een krant is maar een dag. De krant van de vorige dag kun je – soms ongelezen – weg gooien. Woorden op zich zijn waardeloos geworden.

Waar het geschreven woord lijdt aan het verlies van uitwerking, geldt dat niet voor het gesproken woord. In een gesproken woord is de relatie tussen spreker en gesprokene direct en intens. De ander wordt aangesproken met de bedoeling dat hij aangeraakt wordt en dat hij door die aanraking verandert. Woorden kunnen oproepen, troosten, blij maken, bemoedigen, opwekken. Door woorden maken wij mensen tot geliefde, tot vriend, tot bondgenoot. Maar ook het tegendeel kan: woorden kunnen ook beledigen, kwetsen, discrimineren, pijn doen. Door woorden maken we mensen tot vijand, tot tegenstander, tot slachtoffer. Door gesproken woorden op te schrijven – dus: verspreiding en herhaling - kunnen we het klimaat in een land verbeteren of verslechteren.   Verbeteren is moeilijker.

De kracht van het woord vraagt om goed te luisteren, wil het woord effect hebben.

Jezus zaait zijn woorden over het Rijk Gods rijkelijk uit. Hij wil ons met zijn woorden raken opdat wij veranderen. Hij wil ons tot zijn vrienden maken en bewoners van zijn Rijk van vrede , liefde en gerechtigheid. Hij wil met ons een beweging op gang brengen van mensen de Gods Woord niet tegenspreken, maar juist beluisteren als bron van nieuw leven. De schepping opnieuw.

Hechten wij belang aan God woord als voedsel voor onze ziel of zijn het slechts broodkruimels voor de vogeltjes?

Vinden wij Gods Woord wel mooi, maar verharden wij ons hart als het teveel zorg en aandacht van ons vraagt? Te moeilijk voor ons mensen die blij en vrolijk voorbij willen leven aan de problemen van kerk en samenleving.

Horen wij Gods Woord nog wel wanneer het klinkt te midden van de luidruchtige woordenvloed die door de media dagelijks over ons worden uitgestort?

Hebben wij aandacht voor Gods Woord zodat het ons raakt, ons tot nieuw leven wekt, ons tot nieuwe mensen maakt? Is ons hart goede grond? Zijn onze oren luisterbereid? U hoort het: Jezus beschrijft vier luisterhoudingen.

Maar vooraf ligt de vraag die ik u vandaag wil meegeven:

hoe kostbaar vinden wij het gesproken en geschreven woord van God?

hoe eerbiedig gaan wij met Gods Woord om?

Durven we ons hart voor Gods Woord te open en ons te laten raken?

Gods Woorden zijn daden. Zijn woord is werkzaam in ons. Hij maakt ons tot nieuwe mensen. Durven wij dat aan?

Voorbede

Pastor

God, mogen uw woorden, uitgezaaid in onze harten, ons helpen te groeien in mens voor medemensen te zijn. Daarom bidden wij:

Lector

Wij bidden voor uw kerk die wereldwijd de taak heeft uw Woorden uit te zaaien.

Dat zij bezorgd is om het geluk van de mensen.

Dat zij niet vastraakt in geboden en regels,

maar erop vertrouwt dat mensen uw groeikracht in zich dragen.

S T I L T E Laat ons bidden.

Lector

Wij bidden voor de wereldsamenleving

waarin vele mensen verstrooid en ontheemd hun weg zoeken.

Dat mensen geleid door uw gebod van liefde en uw oproep tot gerechtigheid

elkaar vinden.

Doordring ons van het besef dat de verste zuster of broeder ons in Christus nabij is.

S T I L T E Laat ons bidden.

Lector

Wij bidden voor onze gemeenschap van Titus Brandsma.

Dat wij aandacht hebben voor de zieken, bedroefden en vereenzaamden.

Dat wij omzien naar elkaar en voor elkaar het leven mooier willen kleuren.

Help ons de vruchten van ons leven met anderen te delen.

Voor de vakantiegangers. Om een ontspannen en verkwikkende tijd en om behouden terugkeer.

Wij bidden voor de intenties uit het intentieboek…… voorlezen.

Stilte Laat ons bidden.

Pastor

Wij brengen onze overledenen voor uw Aanschijn en vragen om uw barmhartigheod

Spreek tot hen uw woord dat hen tot leven wekt. Maak hen voorgoed gelukkig in u hemel.

Slotgebed

God, u hebt uw woord uitgezaaid in deze wereld.

U hebt ons in het hart geraakt en veranderd.

Doe ons beseffen aandachtig luisteren ons tot nieuwe mensen maakt.

Amen.