15 december 2013 Derde zondag van de Advent : Wat is radicaal?
03 Advent 2013
Van harte welkom deze derde zondag van de Advent.
Deze zondag heet zondag Gaudete, wees blij, verheug u.
Het wordt gezegd tegen alle mensen die in het duister zoeken naar licht.
Nederlander behoren tot de gelukkigste mensen in de wereld.
Maar dat wil niet zeggen dat alle duistere plekken uit de samenleving verdwenen zijn.
Ouderdomskwalen. Armoede. Baanloosheid. Eenzaamheid. Bezuinigingen in de zorg. Minder inkomen voor de gewone man. Er zijn duistere plekken te over.
Vooral als het je treft. Je wordt er somber van.
Toch roept deze zondag ons op om die somberheid te overwinnen.
Wees blij. Verheugt u.Blijf hopen en wees niet bezorgd.
Geloof dat de komst van Jezus redding en bevrijding betekent.
Hij zet uw leven in nieuw perspectief. Vol vertrouwen ontsteken we een derde kaars
Overweging.
Vandaag wordt Nelson Mandela begraven in zijn geboortegrond.
Hij is een van de mensen die de oproep Gaudete / Verheugt u begrepen heeft.
Hij is een van de belangrijkste bekeerlingen van de vorige eeuw.
Zijn bekering vond plaats in een tijd van zware crisis.
27 jaar zat hij in de gevangenis op Robbeneiland.
Gekleineerd en vernederd werd hij door blanke bewakers.
Nelson nam het besluit zijn waardigheid niet te verliezen. Hij bleef naar menselijkheid zoeken in mensen die hem mensonwaardig behandelden.
Ze hebben elkaar niet gekend en nooit van elkaar gehoord.
Nelson Mandela nam hetzelfde besluit als Titus Brandsma nam in Dagbouw:
“een mens is nooit helemaal slecht want in hem leeft een kern van God”.
De derde gevangene van vandaag is Johannes de Doper.
Ook Johannes de Doper heeft bekering nodig. Hij twijfelt of Jezus wel de komende is. Of zijn werk niet vergeefs was. Of het wel zinvol was om mensen met woede en dreiging op te roepen tot een andere levenswijze.
Hij die als een ascetische profeet door het leven gaat hoort dat Jezus aan tafel zit bij tollenaars en zondaars en van de schoonheid van het leven en de natuur geniet. Voor Jezus is de natuur een spiegel van Gods goedheid.
“Kijk naar de lelies in het veld en de vogels in de lucht. Maak je geen zorgen en vertrouw op je hemelse vader”. Dat is heel wat anders dan de woestijn van Johannes.
Nelson Mandela keerde zich af van gewelddadig verzet tegen de blanke overheersing. In zijn visioen zag hij een regenboogsamenleving waarin allen rassen, volkeren, culturen, godsdiensten een plaats mogen hebben. Hij zag op profetische wijze dat een land vol geweld kan veranderen in een samenleving van gelijkwaardigheid en vrede. Hij besloot vanuit dit visioen te gaan leven en hij nodigde blanken, zwarten en kleurlingen uit dit visioen met hem te delen.
Titus Brandsma schreef in de gevangenis een verweerschrift. Daarin verwoordde hij wat hij tegen het nationaal socialisme had. Hij eindige niet met een veroordeling maar met een gebed: God zegene Duitsland, God zegene Nederland. Dat beide volkeren weer in vrede kunnen leven. Vanuit dat visioen van vrede bleef Titus in Duitsers mensen als beeld van God zien. Ook in zijn beulen.
Johannes de Doper is niet gerust op het optreden van Jezus. Hij had dan wel gezegd: “Ik ben niet waard zijn sandalen los te maken” en “Hij die komt is groter dan ik”, maar zet Jezus zijn boodschap wel door. Is Jezus wel zo serieus als hij is?
Johannes roept uit: Jullie zijn zulke vruchteloze mensen. De bijl ligt aan de wortel. Keer je om en ga anders leven”. Jezus ziet in zondaars mensen die verblind zijn door het kwaad en daarom telkens foute keuzes maken. Blinden hebben genezing nodig.
Johannes schreeuwt en scheldt: ” Adderengebroed. Denk maar niet dat je Gods toorn kunt ontvluchten”. Jezus houdt zelfgenoegzame mensen een spiegel voor en laat mensen zelf ontdekken wat hun tekorten zijn. Vanaf nu gaan ze andere wegen. Kreupele mensen hebben genezing nodig.
Johannes leeft op zijn eentje in de woestijn en eet wat de natuur hen schenkt: sprinkhanen en wilde honing. Jezus zoekt het gezelschap op om tijdens maaltijden te spreken over God en zijn komend rijk. Saamhorigheid geneest van eenzaamheid.
Johannes kondigt het Rijk der hemelen aan. Jezus brengt het in zijn optreden nabij.
In de gevangenis denkt Johannes: Is dat dan alles? Is dat het rijk van God?
Geen geweldige kladeradats, maar een simpel beging van twee en drie in mijn naam. Is dat het rijk van God? Is het gek dat Johannes twijfelt?
Jezus laat antwoorden: “gelukkig de mensen die geen aanstoot aan mij nemen.” Johannes denkt dat Jezus een struikelblok is dat die radicale verandering van mensen in de weg staat. Jezus zegt: radicale veranderingen kunnen alleen maar slagen als ze klein en concreet zijn. Begin gewoon en je zult het zien. Vaak is die radicaliteit zelf een struikelblok.
Johannes: “We moeten de armoede opheffen door alles met elkaar te delen”.
Jezus: “ Begin maar in het klein en vertrouw erop dat je op de goede weg zit”.
Johannes:“ We moeten vluchtelingen gastvrij opvangen”.
Jezus: “Loop maar eens een stukje mee met iemand die jou om hulp vraagt.”
Johannes: “ De samenleving moet een participatiemaatschappij worden waar iedereen aan meedoet”.
Jezus: “ Hoe vaak in de week kun jij boodschappen doen voor je oude buurvrouw?”
Een radicale ommekeer in woord klinkt mooi. Radicaler is het om een klein begin te maken en daar blij om te zijn. Die blauwe zusters in Tadzjikistan roepen niet uit dat het onderwijs beter moet worden. Ze bouwen een schooltje. Ze maken een begin.
Wat geeft de mensen de moed om een begin te maken? Johannes de Doper en Jezus lieten zich beiden inspireren door de profeet Jesaja. Deze verzen van Jesaja zijn misschien wel het mooiste gedicht in heel de Bijbel.
Woestijn steppe en dor land worden prachtige natuur vol bloemen en bomen.
Zij weerspiegelen de schoonheid van God.
Moedeloze mensen krijgen weer kracht. God zelf komt om wraak te nemen en het kwaad te herstellen. God maakt de mensen weer mooi en laat zijn beeld in hen stralen. En dan wordt er verteld wat Jezus Messias doen zal:
De ogen van de blinden worden geopend. De verblinden gaan toekomst zien.
De oren van doven worden geopend. Zij horen het goede nieuws: God is met ons.
De lamme springt even sierlijk als een hert. Alle lamlendigheid moet verdwijnen want er moet feest en vrolijkheid zijn. De Heer zelf verlost ons van knellende banden van het verleden.
“Johannes, kijk en vertrouw en wees blij! “, zegt Jezus, “ de komende Messias is aan het werk! Zelfs de doden staan op. Er is nieuw leven. “
Vanuit het visionaire vertrouwen dat “God met ons” er zal zijn
kon Nelson Mandela een geweldloze ommekeer bewerken in Zuid Afrika;
kon Titus Brandsma in de hel van Dachau innerlijke vrede en blijheid uitstralen,
Kon Johannes de Doper zich zelf weer zonder twijfel zien als de Voorloper.
En wij … wat kunnen wij in kerk en samenleving van vandaag?
Durven wij vanuit het toekomst visioen “God met ons “ te leven?
Wat zou onze samenleving er mooier op worden wanneer wij God méér in ons Zijn werk zouden laten doen!
Voorbede
Pastor
Richten wij onze ogen omhoog in het vertrouwen dat onze redding nabij is.
Lector
Voor onze kerk die geroepen is
de vreugdevolle boodschap van het Rijk God te verkondigen.
Dat wij dit van harte en trouw doen in deze samenleving
die zo zeer van God is los geraakt. S T I L T E Laat ons bidden.
Lector
Voor mensen die door eenzaamheid en verdriet
de dag van morgen niet zien zitten.
Genees hen van hun moedeloosheid
en doe hen op staan voor een nieuw begin. S T I L T E Laat ons bidden.
MOV-lector
Voor de bevolking van Tadzjikistan die overwegend Islamitisch is.
De Blauwe Zusters leven met hen samen in solidariteit en vriendschap
en maken zo de woorden van het evangelie waar.
Door deze ontmoetingen van Moslims en christenen
groeit er onderlig respect tussen de godsdiensten.
Doe ons met de Blauwe Zusters beseffen dat alleen de liefde
menselijkheid en menswaardigheid kan bevorderen in onze wereld.
Mogen wij vanuit die overtuiging leven en deze zusters steunen.
ST I L T E Laat ons bidden.
Lector
Voor onze parochie.
Voor de ernstig zieken in onze kringen. Dat wij naar hen omzien.
Voor het welzijn van de familieleden Rijk.
Voor de aangevraagde intenties in het boek.
…
Schenk wat goed voor ons is en verhoor de gebeden van uw mensen op voorspraak van de H. Anna en de Z. Titus Brandsma.
S T I L T E Laat ons bidden.
God , u zelf wilt onze toekomst zijn.
Geef ons de moed onszelf los te laten en ons leven in uw handen te leggen.
Mogen wij dan uw beeld uitstralen en blij zijn met elkaar.
Door Christus onze Heer.