16 januari 2022, Hij die water in wijn veranderde

2C Hij die water in wijn veranderde, 16.1.22 TB

Jes. 62, 1-5; 1 Kor. 12, 4-11; Joh. 2, 1-12

Als de evangelist Johannes voor ons onder woorden wil brengen hoe hij zijn vriend Jezus ten diepste zag, is dit zijn eerste antwoord: Hij veranderde water in wijn. De bruiloft van Kana is het eerste wonder, of beter gezegd het eerste tekenverhaal dat Johannes beschrijft. Als we iets van Jezus willen begrijpen, is het dus van belang dat we dit teken verstaan.

Het verhaal speelt zich af op een bruiloft. Dat geeft ons een eerste aanwijzing. Want het beeld van de bruiloft en van de relatie tussen bruidegom en bruid kennen we al uit het Oude Testament.  We hoorden het vandaag in de eerste lezing, bij de profeet Jesaja. De bruiloft verwijst naar het liefdesverbond tussen God en zijn volk. “Zoals de bruidegom blij is met zijn bruid, zo zal uw God blij zijn met u”. “Want de Heer heeft welbehagen in u”.

En wanneer de liefde gevierd wordt, gaat dat in de Bijbel gepaard met veel goede wijn. Dat verbeeldt een situatie waarin een mens geheel tot zijn recht komt.

Maar op deze bruiloft die Johannes beschrijft gaat er iets mis. De wijn raakt op. En dan gaat de fut eruit. Het feest zakt af naar een bedenkelijk niveau.

Net zoals dat wel eens kan gebeuren in het leven van ieder van ons. Het leven verwatert. Het is niet zo sprankelend meer. Het smaakt naar spoelwater. En dat is geen feest. De liefde lijkt eruit verdwenen.

De bruiloft van Kana is echter niet zomaar een bruiloft. Het verhaal begint met “Op de derde dag”. Dat moet ons te denken geven.

Want de derde dag is in de bijbel geen willekeurige dag. Op de derde dag moet “het” gebeuren, de doorbraak, het feest van de Heer; dan mag je leven als een bruid, een geliefde. Het was ook op de derde dag dat de verrijzenis plaatsvond, dat de dood werd overwonnen. Het gaat dus om de overgang van dood naar leven.

Zoals de joden eerst door het angstwekkende water van de Rode Zee moesten trekken om hun weg naar het beloofde land te vervolgen.

En zoals zij verderop door het water van de Jordaan moesten waden alvorens zij het wijnland Israel konden binnentrekken.

De confrontatie met de dreiging van het water gaat blijkbaar vooraf aan een echte opstanding in het leven. Zoals dat in de rite van het doopsel verbeeld wordt.

Welnu, op deze, derde dag verandert het water van de dood door tussenkomst van Jezus in de beste wijn van het leven.

We zien dus dat dit eerste tekenverhaal ons iets zegt over wie Jezus is – in de ogen van de evangelist Johannes. Hij brengt mensen tot leven!

We herkennen een parallel met het latere verhaal over de wonderbare broodvermenigvuldiging. Zoals er hier in Kana een overvloed is aan goede wijn, is er daar een overvloed aan brood en vissen.

Het verhaal van Kana rijmt ook op de gebeurtenissen aan het eind van het evangelie, het avondmaal en Jezus dood en opstanding: door zichzelf weg te geven voor zijn vrienden wordt de dood overwonnen en ontstaat er nieuw leven. We vieren dat nog altijd elke zondag in de eucharistie.

Wat betekent dit alles nu voor ons, in deze tijd? Welk water bedreigt uw leven? Ieder van ons wordt zo nu en dan geconfronteerd met de kracht van het wilde water. Het kan ons soms overspoelen en verlammen.

Maar misschien mogen we ook zeggen: Als je echt de liefde van God in je leven mag ervaren, zul je op wonderlijke wijze overleven en ben je zelfs in staat (ook voor elkaar) water in wijn te veranderen. Jezus leefde in diepe verbondenheid met zijn Vader. Hij wist zich geliefd.

Daardoor durfde Hij zich geheel aan Gods wil toe te vertrouwen. Hij kon heel zorgeloos in het leven staan en zich volledig inzetten voor het geluk van zijn medemensen.

Voor velen heeft Hij water in wijn veranderd. Het leven werd weer sprankelend. Velen heeft Hij gevoed met brood uit de hemel, zijn woorden brachten mensen weer tot leven.

Ook wij hebben bij onze doop te horen gekregen: jij bent mijn geliefde zoon of dochter. Ik houd veel van jou. Je mag er zijn zoals jij bent.

We mogen ons dus openstellen voor de liefde van God en van de mensen om ons heen. Als we dat doen, dan verandert de smaak van het leven, dan verandert water in wijn.

Dat kost soms veel moeite. Omstandigheden kunnen het leven moeilijk en vreugdeloos maken. Somberheid en uitzichtloosheid overheersen dan.

Misschien ben u ook wel eens somber de zich voortslepende coronapandemie of over de toekomst van de kerk of die van uw kinderen. Het gaat vaak zo anders dan we ons hadden voorgesteld.

De blijde boodschap van vandaag zegt u dan: blijf eenvoudig vertrouwen op de liefde en trouw van onze God. Hij zal het water van vandaag veranderen in wijn van morgen. Wij zien het misschien nog niet, maar bedenk dat Hij de beste wijn tot het laatst bewaard heeft!

Maria zei tegen de dienaren: “Wat Hij u ook beveelt, doe het maar”. Zou dat ook niet onze taak kunnen zijn? Ons door Maria laten zeggen: probeer Jezus maar te volgen. Probeer je, net als Hij, een geliefd kind van God te weten en van daaruit zijn liefde door te geven aan anderen.

Dan mogen wij deelgenoot zijn van het mysterie van het leven, waarin water soms in wijn kan veranderen. Het mysterie, waarin we – soms, even – het goddelijke mogen ervaren en met elkaar delen.

Deze zondag vormt het begin van de week waarin wij bidden voor de eenheid van de christenen.

De eeuwen door is er veel strijd geleverd over de vraag hoe we ons God mogen voorstellen en Hem ervaren in ons leven.

Gelukkig is en tegenwoordig weer wat meer openheid voor elkaars gezichtspunten.

Mogen wij elkaar ook in de komende jaren behulpzaam kunnen zijn om de Heer te herkennen aan de goede wijn, aan de bevrijding en vreugde die Hij brengt voor velen.

PLK