14 juni 2020, Sacramentsdag

Sacramentsdag 14 juni 2020

Deuteronomium 8, 2-3.14b-16a; 1 Kor. 10, 16-17; Joh. 6, 51-58

 

“Geeft niet het brood dat wij breken, gemeenschap met het lichaam van Christus?”, hoorden wij Paulus zeggen in de tweede lezing. En Augustinus zei het aldus: “Ontvang wat je bent, en word wat je ontvangt”. In deze twee beroemde uitspraken lijkt het grote mysterie dat we vandaag vieren te zijn vervat.

Door te breken en delen, door in te stemmen met Jezus woorden en daden, groeien wij in verbondenheid met die gemeenschap, die zich het Lichaam van Christus mag noemen. Die verbondenheid kan leiden tot grote vreugde. Jezus noemt dit ‘eeuwig leven’, het leven zoals God dat voor ons bedoeld heeft. En als het goed is beperkt die gemeenschap zich niet tot de zondag, wanneer wij samen het woord horen en het brood delen. Eucharistie dient altijd een vervolg te krijgen in diaconie: handen en voeten geven aan het Woord voor de mensen om ons heen die het moeilijk hebben.

Dat mensen in het leven dikwijls door grote beproevingen heengaan, horen we ook in de eerste lezing. Het Joodse volk is door Mozes weggeleid uit het slavenbestaan in Egypte, maar heeft het nu zwaar in de woestijn. Er is dorst en honger en de toekomst lijkt ver weg. Dan is het moeilijk om vol te houden. Ook voor velen van ons zijn die omstandigheden van uitzichtloosheid, verdorring, ontheemding, van woestijn niet onbekend. Zeker niet in deze dagen, waarin sommigen van ons geliefden moesten verliezen en van iedereen veel geduld wordt gevergd. Je zou gemakkelijk de moed verliezen.

Maar de lezingen van vandaag nodigen ons uit te blijven leven vanuit de belofte dat God zorg voor ons draagt. In de woestijn ontvingen de mensen uiteindelijk brood uit de hemel (manna) om te eten en water uit de rots om te drinken. Zo konden zij het uithouden en ook leren dat een mens niet leeft van brood alleen, maar van alles wat komt uit de mond van God. En met deze kennis konden ze binnentrekken in het beloofde land.

Jezus trok deze gelijkenis door en paste het beeld van het brood uit de hemel toe op zichzelf. Hijzelf vertegenwoordigde het Woord van God, Hij was het op aarde levende beeld van de Vader. Kort voor zijn lijden nodigde Hij zijn leerlingen uit zijn lichaam te eten en zijn bloed te drinken. Zo zouden zij Hem herdenken en aanwezig weten; een intieme gemeenschap met Hem en met elkaar onderhouden en in zijn naam genezend rondgaan.

Hoe staat het met onze geestelijke honger? Verlangen wij regelmatig naar dat geestelijk voedsel dat Jezus ons biedt? Vertrouwen wij zijn brood uit de hemel? Jezus belooft in het evangelie: “Wie mijn vlees eet en mijn bloed drinkt, blijft in Mij en Ik in hem. Zo zal hij leven door Mij”. Door hem leven betekent zijn woord onderhouden. Dat vraagt een leven in dienstbaarheid en verbondenheid. Een gerichtheid op anderen.

Jezus ging daarin zelf tot het uiterste, tot op het kruis. In weerloosheid en volledige overgave. Hij gaf zijn leven voor zijn vrienden en zijn missie van vrede en gerechtigheid voor iedereen. Van de meesten van ons wordt dat hoogste offer niet gevraagd. Toch worden we in deze dagen met moeilijke vragen geconfronteerd. Kunnen wij het uithouden? Hoe kunnen we onze grootste angst overwinnen? Wat kunnen we onder deze omstandigheden doen voor anderen? Hoe iets van gemeenschap bewaren met familie, vrienden en medeparochianen?

Jezus liet ons zien dat echt leven, eeuwig leven altijd samenleven inhoudt. Eeuwig leven is niet een individueel gebeuren, maar een groot bruiloftsmaal. We worden communie, eenheid. Maken wij dat waar? Brengen wij iets van verlichting of hoop aan onze medemens? Zoals de Emmaüsgangers kunnen wij de Heer ontmoeten in een willekeurige voorbijganger. We kunnen hem herkennen bij het samen breken van het brood. Het sacrament van de eucharistie begint pas echt als we naar buiten gaan om daar te delen en te breken.

In het symbool van het heilig brood is de werkelijkheid van de verrezen Heer, op mysterievolle wijze, onder ons aanwezig. Het is Christus zelf die zich in de eucharistie aan ons wil geven. Het is Gods liefde die hier tot het uiterste gaat. En wij mogen die liefde met elkaar delen en aan anderen doorgeven. Elkaar in verbondenheid vasthouden en een beetje door de woestijn helpen. “Ontvang wat je bent, en word wat je ontvangt”. Moge de Geest van Jezus, de heilige Geest ons daarbij sterken en begeleiden. Amen.

PLK

PS Gelezen: Jezus’ aanwezigheid in deze wereld, in de kerk en in het bijzonder in het sacrament is een mysterie. Een mysterie is iets dat we niet kunnen uitleggen, iets dat ons verstand te boven gaat omdat het geen aardse werkelijkheid is. Laat Jezus’ woorden voor zichzelf spreken, dan kan ieder er door aangesproken worden zoals de heilige Geest dat wil.