21 juli 2019, De Heer ontvangen

Zondag 21 juli   -  Pastor Dea Broersen

 

Emancipatie… gelijke rechten voor man en vrouw…. Vrije studiekeuze……

Niet direct woorden en begrippen die je zou koppelen aan een bijbelverhaal!

Sterker nog, door sommigen wordt de Bijbel gezien als een totaal vrouwonvriendelijk boek. En zoekt bijvoorbeeld de feministische theologie onvermoeibaar en naar mijn mening soms erg gezocht, naar minder mannelijke beelden van God, geloof en kerk.

En toch is het verhaal wat we zojuist hebben gehoord eigenlijk buitengewoon emancipatie bewust. Zeker gezien de tijdgeest heeft Maria het lef, om de afwas voor Martha te laten staan, gaat eens lekker dicht bij Jezus zitten en discussieert gezellig mee tussen de mannen. In het verhaal komt zij zelf helemaal niet aan het woord, ze verdedigt of verontschuldigt zich ook niet. Laat staan dat ze alsnog haar zus gaat helpen, als die begint te klagen dat zij alles alleen moet doen.

En het mooiste is nog, dat Jezus dit gedrag ook nog eens beloont en het zelfs benoemt als het beste deel!

Ben je een Martha of een Maria? Herkent u de vraag, dames, die vaak in bijbelgroepen of ander studieus verband werd gesteld? Ik weet me uit mijn eigen theologiestudietijd nog goed te herinneren dat daar hele discussies aan werden gewijd. Ik vond het zelf altijd weinig zinvol om mijn eigen persoon in het hokje Martha of Maria te moeten zetten en zei dan ook meestal dat ik waarschijnlijk iets van beide types heb.

Jezus doet ook niet aan hokjes. Maar hij wijst ons er met dit verhaal wel op, dat we prioriteiten moeten stellen in ons leven en bewuste keuzes moeten maken hoe wij met onze kostbare tijd willen omgaan. Zodat we ook achter die keuzes kunnen staan. Martha heeft in het verhaal de keus gemaakt om vooral dienstbaar te zijn, maar kennelijk is ze er niet tevreden mee.

En natuurlijk moeten er altijd wel dingen gebeuren en is het ook weer niet zo dat dienstbaarheid niet beloond wordt. Denk maar aan de eerste lezing, waar God zelf op bezoek is bij Abraham en Sara. Aan hen wordt zelfs een kind beloofd!

Veel nadruk wordt gelegd op de gastvrijheid en de opstelling van Abraham, om ook aan ons te laten zien hoe fijn het is, als je je welkom voelt als bezoeker, als je verwend wordt met aandacht en lekkers, als de gastheer alles doet om het je naar de zin te maken. Gastvrijheid ligt als deugd vlak naast de naastenliefde.

Abraham delegeert dan ook wat nodig is aan Sara en aan zijn knecht, en blijft zelf dichtbij zijn gasten, staande onder de boom.

Wie zijn die drie gasten eigenlijk? In dit oudste bijbelboek Genesis worden ze verbeeld als gedaanten van God, als de Eeuwige die niet in één gestalte te vatten is. Abraham voelt op één of andere manier, dat het heel belangrijk bezoek is en komt in dit verhaal naar voren als iemand die zich ten volle openstelt voor de bezoeker.

Net als Maria die een duidelijke keus maakt om Jezus’ woorden met alle aandacht in zich op te nemen, en het aan haar zuster overlaat om bezig te blijven met de huishoudelijke taken.

Want wat bedoelt Jezus nu eigenlijk, dat Maria het beste deel heeft gekozen? Ik denk dat het hier inderdaad gaat om prioriteiten, en Jezus legt deze in het verhaal bij het luisteren naar zijn Woord, en filosoferen over wat dat voor jou betekent. Dat stofzuigen en afwassen komt straks wel weer.

Ook wij, vandaag, zijn vaak vooral druk en bezig en maken misschien wel weinig tijd vrij voor bezinning of gebed. En dat is nou juist zo belangrijk. Er is meer in het leven dan rennen, actie ondernemen, dingen doen. Je moet ook weten waarom je die dingen doet, vanuit welke bron je drinkt om je activiteiten ook in een groter geheel te plaatsen. Dan kun je met meer aandacht keuzes maken en daar ook achter staan.

Maar dat vraagt dus wel om ruimte voor de stilte, om God te kunnen ontmoeten. Velen van u nemen daar de wekelijkse zondagviering voor. Maar ook door de week heen kan het heel fijn zijn, om bij wijze van spreken ook even aan de voeten van de Heer te gaan zitten. Ruimte om te reflecteren op je dag, om je bijvoorbeeld af te vragen hoe je met je liefsten bent omgegaan. Ruimte wellicht in de ochtend, om je als voorbereiding op je dag, even op te laden.

Tenslotte gooien we onze auto ook eerst vol brandstof, voordat we aan een lange rit beginnen. Ruimte eigenlijk voor ‘emancipatie’, om even terug te komen op dat woord aan het begin. Dit betekent letterlijk: je vrij maken van beperkingen.

De beperkingen van onze agenda, of van onze wirwar aan gedachten en mogelijk misplaatste gevoelens. En daarmee zelf ruimte schéppen om zoveel als dat lukt uit te stijgen boven onze menselijke beperkingen; daar waar we ergens in tekort schieten.

Want het is in die ruimte van het gebed, waarbinnen de kans groot is dat je Gods hand in je leven herkent. De hand die ons draagt, de hand die ons troost, de hand die ons de weg wijst.

Ik weet niet of u dat ook herkent in uw leven, maar zelf heb ik de ervaring dat ogenschijnlijk losstaande gebeurtenissen achteraf heel logisch in je leven samengekomen zijn. Vaak op onnavolgbare wijze en soms via in onze ogen onnodige omwegen. We zeggen dan: het is toch blijkbaar allemaal niet voor niets geweest. Ik zeg ook: en niet zonder Gods hand.

Het is de kunst van leven in geloof, die hand steeds beter te herkennen en jouw keus te maken hoe je ermee om wilt gaan.

En mocht je zijn hand niet altijd zien, vertrouw dan op zijn hart. Want als je ervoor kiest te leven in dat vertrouwen, en of je nu een Martha, Maria, Moniek, of een Wim, Kees of Karel bent, dan kan en mag je altijd zeggen: ik heb ‘het beste deel’ gekozen.

Amen