Titus Brandsma Gemeenschap Amstelveen

25 december 2014: De aarde is heilige grond

Kerstmis 2014

Welkom u allen in deze kerstviering.

We hebben onze huizen versierd en onze kerstboodschappen binnen gehaald.

We hebben gezorgd voor een feestelijke en hartelijke sfeer.

Toch is dat niet waar het om gaat.

Gedurende de Adventstijd hebben we ons voorbereid

om Hem te ontmoeten om wie het wèl gaat:

Jezus die deze nacht geboren wordt.

Dit Kind komt op aarde om onze Heer te zijn.

U bent hier samen gekomen rond Hem, het Kind dat uw Heer is.

Dit Kind vraagt ons : Wil je met mij deze aarde bewoonbaar maken.

Vrede op aarde aan alle mensen van goede wil.

U bent hier met uw goede wil. Maar het willen alleen is niet voldoende.

We moeten toch ook metterdaad doen wat we willen.

Willen we stil worden en nadenken hoe ons willen en ons doen zich verhouden.

Openingsgebed.

Heer God, niemand heeft u ooit gezien.

In uw Zoon Jezus bent u ons nabij gekomen.

Hij is uw licht in onze duisternis, ons heil en onze vrede.

Open ons hart om Hem te ontvangen en woning te bieden.

Mogen wij door Hem bezield uw liefde en uw licht uitstralen

zodat er vrede komen kan in onze verwarrende wereld.

Dit bidden wij u door Christus onze Heer.

Gebed over de gaven

Goede God, samen gekomen aan de tafel van breken en delen

bidden wij U om eensgezindheid van hart en geest.

Mogen wij door deze maaltijd gesterkt worden om ons leven met elkaar te delen in dienstbaarheid en gezamenlijke vreugde.

Dit bidden wij u door Christus onze Heer.

Slotgebed

Goede God, U hebt uw volk getroost en bemoedigd.

Gesterkt door uw liefdevolle nabijheid in het teken van het Kind

willen wij onze vreugde uitdragen en met anderen delen.

Mogen alle mensen van goede wil uit onze mond vernemen

dat vrede en gerechtigheid waar kunnen worden

als wij in Jezus’ Geest mensen worden voor elkaar .

Mogen wij eens de heerlijkheid zien van uw eniggeboren zoon

die onze broeder is geworden.

Dit bidden wij u door Christus onze Heer.

Overweging

De Verenigde Naties hebben het jaar 2015 uitgeroepen tot het jaar van de bodem.

Waarschijnlijk wist u dat niet. Nu u wel weet, vindt u het, denk ik, toch geen schokkende mededeling. Ieder jaar is er wel wat om bij stil te staan. Ieder jaar heeft wel een thema. Toch kan ook een niet schokkende mededeling belangrijk zijn. Het zet ons aan het denken. 2015 is dus het jaar van de bodem.

Het jaar van de aarde. De aarde waar we op lopen. Waar we onze steden en dorpen op bouwen. De aarde, die vruchtbare akker en wijngaard kan zijn. De aarde geeft ons voedsel: brood, vruchten en wijn. De aarde doet bomen en wouden groeien.

Dat zijn de longen van de wereld. De zuurstof. De lucht die we inademen. De aarde – land dat God in den beginne scheidde van de wateren die alles bedolven. Hij riep de aarde uit de chaos. De aarde draagt ons. Uit deze aarde zijn we ontstaan. Stof van de aarde zijn wij, door Gods levensadem bezield. Stof van de aarde waarnaar we terugkeren om ééns weer, door God geroepen, nieuw op te staan. Waar wij de aarde niet eerbiedigen daar valt de bodem onder ons bestaan uit. Ons leven heeft geen draagvlak meer. Zonder aarde zijn we nergens.

Zo’n jaar van de bodem wordt uitgeroepen als er iets aan de hand is.

Inderdaad, de bodem van de aarde heeft te maken met grote problemen:

de verstedelijking – er wonen teveel mensen bij elkaar op één stuk grond. Het samen genieten van de aarde wordt steeds moeilijker.

de verwoestijning – steeds meer bodem wordt onbewoonbare zandvlakte;

de ontbossing -   het wilde en levenskrachtige oerwoud wordt landbouwgrond;

de industriële manier van grootschalige landbouw -   allerlei levensvormen in de aarde worden vernietigd.

Neem een handvol landbouwgrond: er zit bijna geen leven meer.

Neem een handvol humus, echt aarde: daarin zitten méér levende organismen dan er mensen op aarde wonen. Dat zijn er twaalf miljard. Wie draagt er zorg voor de nederige regenworm die van vitaal belang is, voor een gezonde aarde?

Misschien denkt u nu bij u zelf: het is allemaal wel interessant. Wanneer komt nou de kerstpreek? Niet alle kerstliederen hebben een hoog poëtisch gehalte.

Dat wil niet zeggen dat ze niet diepzinnig zijn. U kent het lied allemaal:

“Er is een kindeke geboren op aard; ‘t kwam op de aarde voor ons allemaal”.

Welke diepgang heeft het lied als het méér wil zijn dan alleen een mededeling: alweer een kindeke? Ja , iedere seconde wordt er wel ergens een kind geboren.

U hoort het tweemaal aarde. De aarde zoals die was – verloren in schuld;

de aarde zoals die zijn zal – door het Kind gered voor alle mensen.

“Er is een kindeke geboren op aard”. Van dit kind weten we dat het uit den hoge komt, van al zo veer. Het komt uit de wereld van God.

Meer nog: Hij is de Zoon van God. De Zoon die sprekend zijn Vader is. Het is een goddelijk kind dat onze wereld binnen komt lopen. Mèt ons bewandelt en bewoont Hij deze aarde.

Nog meer: Hij die de ongeschapen Schepper is van hemel en aarde, wordt zelf schepsel, een mens, stof van de aarde bezield met goddelijke levensgeest.

Uit den hoge daalt hij nederig af naar de aarde en maakt hij haar heilig door zijn aanwezigheid. De aarde is méér dan een geschenk van God aan ons mensen.

De aarde is helemaal doordrongen van Gods Aanwezigheid. God zelf is stof van de aarde geworden. God geeft zich aan ons door aards mens te worden. Dat is toch een onuitsprekelijk Geheim! In de stilste stilt van de Kerstnacht wandelt de Zoon onze wereld binnen. “Hij kwam op de aarde voor ons allemaal”.

U kent de oude catechismusvraag: Waartoe zijn wij op aarde? Antwoord: wij zijn op aarde om God te dienen en daardoor hier en in het hiernamaals gelukkig te zijn.

Al te vaak hebben gelovige mensen de nadruk gelegd op het hiernamaals. Zo zelfs dat er te weinig aandacht over bleef voor het hier, voor deze aarde.

Waartoe was God mens op aarde? Hij kwam hier op aarde voor ons allemaal.

Door dit kind zijn alle mensen – allemaal - verbonden om hier op aarde gelukkig te zijn. In het Kerstevangelie zingen de engelen: Heden is u een Redder geboren, Christus de Heer. Dit kind komt om op aarde om hier en nu onze Heer te zijn.

Het Kindeke komt op de aarde van de mensen. De aarde die economisch uitgebuit en misbruikt wordt. De aarde die door oorlogsgeweld verschroeid land wordt.

De aarde waar mensen door dorre en droge streken vluchten naar landen waar misschien toekomst is. De aarde die voor miljoenen mensen geen veilige woon- en leefplek is.  

Het komt op de aarde voor ons allemaal. God wordt helemaal aards voor ons.

Hij vraagt ons nederig of Hij onze Heer mag zijn die ons leiden zal naar een bewoonbare en leefbare wereld. De aarde als voedingsbron voor alle mensen. De aarde is gastvrij land waar iedereen een plaats mag hebben.

De aarde als vaste bodem waarop mensen zich vrij en vrolijk kunnen bewegen.

De aarde met al zijn schoonheid aan levensvormen als teken van Gods liefdevolle en zorgzame aanwezigheid.

Van deze aarde waarop God mens geworden is, is er geen tweede.

De woorden: humus –aarde en homo – mens hangen samen. Waar de mens de aardbodem verwaarloost of geweld aan doet, ondergraaft hij zijn eigen bestaan.

Er zijn nog twee samenhangend woorden: humilitas – nederigheid en humanitas – menselijkheid.

God is zo nederig - humilis - dat Hij naar de aarde – humus – is afgedaald om mens – homo - te worden en ons voor te leven wat humanitas - waarachtige menselijkheid is. Nederigheid – humilitas - is de mentaliteit van Christus de Heer, die ons in deze kerstnacht aanbiedt broeder van ons allen te zijn.

Er wordt in deze nacht een kindeke geboren dat mèt ons, vòòr ons en ònder ons wil leven. Dit kind – Gods eigen Zoon - leert ons zijn levenshouding om deze aarde te bewonen.

Deze levenshouding telt drie woorden: dankbaarheid, dienstbaarheid en deemoed.

Dankbaar voor de aarde waarop wij wonen en waarvan wij leven.

Dienstbaar aan de aarde als veilige en vredige woonplaats voor alle mensen.

Deemoed om de broeder en zuster te zijn van iedere medemens waar op aarde ook.

“Er is een kindeke geboren op aard”. Wanneer wij in de geest van dit kind nederig de aarde gaan beheren en bewonen, dan zullen de engelen blijvend en duurzaam zingen van Glorie aan God in den Hoge en van vrede op aarde voor alle mensen van goede wil. Ik wens u van harte een Zalig en Gezegend Kerstfeest toe.

Voorbede

Pastor.

Verzameld rond het Kind van Bethlehem, leggen wij onze gebeden voor Hem neer.

Lector

Voor de kerk van God op aarde.

Dat wij als mensen van de kerk de aarde eerbiedigen

als gegeven woonplaats voor alle mensen, dieren en planten;

dat wij de aarde zien als heilige grond

waar Gods Zoon heeft willen wandelen

om Zijn Boodschap van vreugde te verkondigen.

Voor de leiders van de deze wereld.

Om het besef dat deze aarde een gave is voor iedereen.

Om het bewustzijn dat er andere waarden zijn

dan economisch nut en materiële vooruitgang.

Dat zij de boodschap van Kerstmis verstaan:

vrede en gerechtigheid voor allen.

 .

Lector

Voor ons zelf als mensen die in gelovig vertrouwen willen leven.

Dat wij de tegenslagen van ziekte en baanloosheid, van verdriet en van ongelukken

met elkaar willen delen. Help ons uit te zien naar uw Licht.

Dat wij de vreugde van levensgeluk, welvaart en saamhorigheid uit dragen en verspreiden. Maak ons bereid het goede van ons leven met anderen te delen.

Voor de kinderen in India voor wie wij de Adventsactie houden.

Met onze hulp krijgen zij een schoon huis en een schone school.

Dan kunnen zij als waardige mensen de toekomst in gaan.

Zegen het werk van de vrijwilligers die zich voor deze HIV – besmettte en gehandicapte kinderen in zetten.

Pastor

Wij brengen voor uw aangezicht de mensen die ons ontvallen zijn:

• Slachtoffers van oorlog en terreur, in het bijzonder de mensen van MH 17

• De vluchtelingen die in de Middellandse Zee verdrinken.

• De mensen die sterven van honger en dorst op deze aarde die overvloed geven kan.

  Bij deze naamloze mensen voegen wij de namen van hen die ons ontvallen zijn:

  Mogen zij wandelen in uw Licht en herboren opstaan in uw hemel.

  S T I L T E   Laat ons bidden.

  Pastor

  Goede God, wij danken u voor uw komst in deze wereld.

  Mogen wij ons toevertrouwen aan het Kind van Bethlem en geleid aan Zijn hand deze aarde maken tot een land van vrede en vreugde voor alle mensen.

  Door Christus onze Heer.